Z perspektywy psychologa Darii Kaźmierczyk–Romańczyk.

Osobiście uważam, że nie da się pracować nad zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży bez pracy z rodzicami i nauczycielami. Stan zdrowia najmłodszych oraz nastolatków nie jest w dobrej kondycji. Brakuje dostępnych terapeutów, czas oczekiwania na wizyty jest długi, nie ma wolnych miejsc na oddziałach psychiatrycznych – opieka zdrowotna nie jest wydolna. Potrzeba pomocy oraz szerokiego wsparcia. Ilość lekarzy psychiatrów oraz liczba miejsc na oddziałach psychiatrycznych to kluczowe obszary wymagające zmian, jednak pamiętajmy, że bez podstaw nawet i setki miejsc nie wystarczą. Dlaczego? Każdy człowiek rodzi się z pewnym wyposażeniem genetycznym i predyspozycjami do zachorowania, np. na choroby psychiczne. Jednakże nie tylko natura i biologia odgrywa tą jedyną, kluczową rolę. Ważne jest też środowisko (wychowanie, bliscy, rodzice, rówieśnicy, nauczyciele), które ma udział w procesie rozwoju dziecka i nastolatka, a co za tym idzie – wpływ na jego zachowania, samopoczucie, kształtowanie. W związku z tym, tak istotne jest zwrócenie uwagi na wspieranie relacji rodzic – dziecko, by zadbać o odporność psychiczną.

Kampania przygotowana przez Wydawnictwo Wrażlive i przyjaciół „Książka ma moc” promuje wiedzę na temat bajkoterapii i biblioterapii, które są elementem profilaktyki zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, ale też w konkretny sposób pokazuje jak budować tę odporność i relację między dzieckiem a rodzicem. Ma być bodźcem do zadania sobie pytania: „Jak wygląda moja relacja z dzieckiem?”. Rodzice, opiekunowie, nauczyciele, psychologowie mogą skorzystać z darmowych webinarów oraz posłuchać rozmów Wrażliwych duetów, aby poszerzyć swoją wiedzę na temat roli i możliwości wykorzystania bajkoterapii i babiblioterapii w relacji i pracy z dzieckiem. Twórcy kampanii wraz z partnerami stworzyli Wrażliwe Miejsca, by spotkać się z odbiorcami osobiście. To warsztaty oraz spotkania z dziećmi, nastolatkami i dorosłymi.

A dlaczego właściwie ta książka może nieść pomoc? W sytuacji, gdy dziecko/nastolatek, czytając pewną historię, może identyfikować się z bohaterem, za pomocą pośredniego poznania (dziecko wciąż ma możliwość zakończyć czytanie – zamknąć książkę) może doświadczać tego, co bohater. Oczywiście, im bardziej zbliżony temat, tym mocniejsze będą emocje z nim związane. Jednakże nie ma reguły – przykładowo dziecko, które boi się pająków, na wieść o nim w książce nie musi zareagować silnie emocjonalnie. Im starszy czytelnik, tym większa świadomość odrębności doświadczeń i perspektyw. Książka może stanowić dobrą bazę do poszukiwania rozwiązań i sposobów poradzenia sobie z problemami. Często jest to możliwe, dzięki specyfice bajek, w których:

• nie znajdziemy magii (to nie wróżka rozwiązuje problem),
• nie będziemy czytać jedynie o tym co przyjemne,
• nie znajdziemy w morału, bo nie chodzi o przedstawienie jedynego możliwego rozwiązania, to dziecko ma znaleźć swoje.

Mając takie założenia jesteśmy w stanie zrozumieć, jaką rolę będzie pełniła książka w budowaniu odporności psychicznej dzieci i młodzieży. Wspólne czytanie dziecka z rodzicem/opiekunem, gdzie, dojdzie do analizy trudniejszych sytuacji/problemów, da możliwość rozmowy o emocjach i sposobach radzenia sobie z nimi. To także budowanie dialogu między dzieckiem i rodzicem, rozmowa o czymś więcej niż „Co było w przedszkolu/szkole?”. Pamiętajmy, że czytanie to także idealna okazja do wzmacniania i budowania relacji, a to właśnie stanowi niesamowicie ważną rolę w profilaktyce rozwoju zaburzeń.

Kampania „Książka ma moc” służy przede wszystkim dzieciom poprzez pracę i zaangażowanie wszystkich tych, którzy są wokół nich. Zachęcam Państwa do zapoznania się z kampanią, by partycypować w dążeniu do poprawy stanu zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży poprzez uczestnictwo w akcji.